Blizna to zmiana, która tworzy się po mechanicznym, chemicznym lub cieplnym uszkodzeniu skóry. W wyniku złożonego procesu naprawczego powstaje włóknista tkanka łączna, bez przydatków, z cieńszym naskórkiem - to właśnie blizna.
Może być efektem skaleczenia, oparzenia lub zabiegu chirurgicznego. Bliznami są również rozstępy. Istnieje wiele metod zmniejszania widoczności blizn (nie da się ich usunąć całkowicie), a o doborze właściwego postępowania decyduje specjalista, uwzględniając rodzaj zmiany, jej umiejscowienie, a także możliwości pacjenta.
Zgodnie z międzynarodową klasyfikacją blizn wyróżniamy:
a) bliznę niedojrzałą - różowa lub czerwona barwa, uniesiona nieznacznie ponad powierzchnię, może być tkliwa, bolesna lub swędząca;
b) bliznę dojrzałą - płaska, jasnego lub cielistego koloru, twarda;
c) bliznę przerosłą liniową - pojawia się zwykle po urazie mechanicznym lub cięciu chirurgicznym, uniesiona ponad powierzchnię skóry, nie przekracza granicy rany, barwy czerwonej, z czasem może się zmniejszyć i stać się bledsza;
d) rozległą bliznę przerosłą - najczęściej po oparzeniach, zajmuje dużą powierzchnię, barwy czerwonej, uniesiona ponad powierzchnię skóry, swędzi;
e) bliznowiec (tzw. keloid) - wykracza poza granice uszkodzenia skóry, powstaje w wyniku nieprawidłowo przebiegającego procesu naprawczego tkanki (ciągła aktywność fibroblastów), w przeciwieństwie do blizny przerosłej nigdy nie cofa się samoistnie, zwykle usuwanie metodą chirurgiczną powoduje nawroty.
Efektem niewłaściwego gojenia się zmian mogą być też blizny zanikowe. Powstają, gdy w procesie gojenia się skóry produkowana jest za mała ilość kolagenu. Mogą pojawić się np. w przebiegu trądziku pospolitego, po ospie wietrznej lub nieprawidłowej sterydoterapii. Do tego rodzaju blizn zaliczane są rozstępy.
Najważniejsze po pojawieniu się blizny to zapobieganie jej rozrostowi (powstawaniu blizn przerosłych i keloidów). Takie ryzyko istnieje szczególnie w przypadku blizn pooparzeniowych, poszczepiennych, potrądzikowych, gdy rana uległa zakażeniu bakteryjnymi lub jeśli u pacjenta występują predyspozycje do powstawania bliznowców i blizn przerosłych. Ważne jest zapewnienie uszkodzonej skórze prawidłowych warunków do gojenia się - stosowanie właściwych maści i opatrunków, odpowiednio wczesne usuwanie szwów. Gdy rana się wygoi, wskazane jest regularne uciskanie blizny za pomocą odzieży uciskowej lub – jeśli zmiana jest niewielka – kilkukrotne uciskanie blizny w ciągu dnia przez kilka minut. Można też włączyć do terapii preparaty silikonowe lub kortykosteroidy – po ustaleniu schematu leczenia ze specjalistą.
W naszej klinice oferujemy kilka metod redukowania blizn i rozstępów. Należą do nich (w zależności od rodzaju zmian):
Lasery frakcyjne powodują przebudowę zwłókniałej tkanki, a tym samym jej zmiękczenie i wyrównanie jej powierzchni. Światło lasera wnikając kolumnowo powoduje uszkodzenie skóry. Pomiędzy „kolumnami” pozostają obszary skóry nieuszkodzonej, dzięki którym gojenie jest szybsze. Zabiegi laserowe należy wykonywać w serii (3-6 zabiegów) co 4-6 tygodni.
Podawanie dwutlenku węgla pod odpowiednim ciśnieniem i z dużą prędkością bezpośrednio w bliznę lub rozstęp sprawia, że rozrywają się zwłóknienia w zmianie i staje się na bardziej miękka i jednolita. Dodatkowo zabieg pobudza mikrokrążenie, dotlenienie obszaru zabiegowego, a tym samym lepszą regenerację. Karboksyterapię wykonuje się w serii minimum 5-10 zabiegów powtarzanych raz w tygodniu.
3. Mezoterapia igłowa (Dermapen)
Nakłuwanie blizny, która nie ma tendencji do przerostu, jest efektywnym sposobem na jej redukcję. Przyrząd Dermapen za pomocą pulsujących igieł powoduje wielokrotne mikrourazy skóry, inicjujące proces przebudowy. Jednocześnie można wprowadzać w głąb skóry odpowiednie substancje aktywne, które uskutecznią remodelowanie zmian. W zależności od zaleceń zabieg należy wykonać kilkukrotnie co 2– 4 tygodnie.
4. Krioterapia
Ta metoda wykorzystuje ciekły azot, dzięki któremu zmraża się zmianę skórną. Jest to sposób leczenia blizn przerosłych i podtrzymywania efektów po laseroterapii. Krioterapia jest często kojarzona z leczeniem kortykosteroidami. Wymagana jest seria zabiegów, zwykle z miesięcznymi odstępami.
W zależności od potrzeb, metody można ze sobą w odpowiedni sposób kojarzyć. Możliwe jest zaplanowanie kilkumiesięcznego schematu leczenia blizn i rozstępów i jego modyfikowanie w trakcie trwania postępowania. Najważniejsze są: odpowiednia ocena zmian, właściwe dobranie zabiegów i prawidłowa pielęgnacja blizny podczas całej terapii i po jej zakończeniu.
mgr Dominika Ragin
